Khám phá ngọc hang động trong Sơn Đoòng - Cave Pearl

Sự hình thành ngọc động ở Sơn Đoòng

Khi nước mưa thẩm thấu qua các tầng đá vôi hay len lỏi giữa các vết nứt ở trần hang mang theo 1 lượng can xít (canxi cacbonat) nhất định. Lượng canxit này đóng vai trò then chốt trong việc hình thành nên các cấu trúc thạch nhũ trong hang động như: Mang đá, nhũ đá, hệ thống nhũ viền, ngọc động…Tốc độ phát triển của các cấu trúc thạch nhũ nhanh hay chậm phụ thuộc vào nhiều yếu tố như: lượng mưa tại khu vực hang động núi đá vôi,vị trí hang động hình thành, gió và sự lưu chuyển không khí,...

Theo các nhà khoa học, ngọc động (Cave pearl) được hình thành do dòng nước từ vòm hang khi chảy xuống nền mang theo canxit, lắng đọng xung quanh hạt cát hoặc các vật thể nhỏ. Chúng hình thành trong các vũng nước có canxi cacbonat đậm đặc. Điều này cho phép lượng canxit kết dính với nhau trên bề mặt của viên ngọc cùng một lúc. Khi chuyển động từ khu vực cao xuống thấp hoặc bị dòng nước chảy qua các vỉa canxi làm chuyển động vòng tròn tạo thành hình cầu.

Trong hang Sơn Đoòng, hình dạng, kích thước của ngọc hang động rất đa dạng. Ở những khu vực vỉa canxi gần khu vực Hành lang Passchendaele, ngọc động được hình thành chủ yếu do vào mùa mưa khi lượng nước bão hòa cacbonat axit chảy nhiều qua khu vực này, kết tủa xung quanh một nhân kết tinh nào đó, chẳng hạn như hạt cát. Do phần lớn thời gian còn lại ngọc hang động nằm ở khu vực khô, tiếp xúc chủ yếu với không khí nên trông xù xì, thô ráp.

Ngược lại, ngọc động ở khu vực gần cửa sau hang Sơn Đoòng do có lượng nước chảy qua thường xuyên nên bề mặt bóng bẩy, trơn lì. Đồng thời kích thước cũng lớn hơn, viên ngọc hang động lớn nhất ở hang Sơn Đoòng được tìm thấy tính đến thời điểm này có kích thước bằng quả bóng chày.

Ngọc động trong Hang Sơn Đoòng có kích thước đa dạng, từ nhỏ như những hạt đậu cho đến to như quả bóng chày.

Ngọc hang động có giá trị thương mại, thẩm mỹ không?

Ở trong môi trường hang động đá vôi, ngọc hang động trông rất bắt mắt tuy nhiên nếu đưa ra môi trường bên ngoài, chúng sẽ trở thành màu đen, xấu xí và sẽ hỏng trong 1 thời gian ngắn. Với tiêu chí bảo vệ môi trường cũng các giá trị địa chất địa mạo của di sản Thiên nhiên thế giới, Oxalis nghiêm cấm khách du lịch tác động trực tiếp vào các cấu trúc thạch nhũ, không tự ý lấy và mang về.

The Oxalis Experience.

Câu hỏi thường gặp

• Ngọc hang động có phải là đá quý không?

  Ngọc hang động không phải là đá quý, chúng chỉ là những viên đá chứa canxi được hình thành từ nước mưa nhỏ từ trần hang. Chúng không chứa bất kì một khoáng chất nào quý hiếm. Ở trong môi trường ẩm ướt, chúng lấp lánh do những hạt cát phả chiếu với ánh đèn, còn khi ra ngoài ánh sáng mặt trời thì không có hiện tượng đó nữa.

• Tôi có thể dùng tay cầm viên ngọc động lên để xem cho kỹ được không?

  Ở những khu vực có ngọc hang động thì các chuyên gia hang động sẽ căng dây để tránh việc du khách dẫm đạp lên khu vực có ngọc hang động đang phát triển. Du khách không được dùng tay chạm vào các viên ngọc động, mồ hôi tay chứa các nguyên tố hóa học và khi tác động với các viên ngọc động sẽ gây ra phản ứng, phản ứng hóa học này có thể làm hỏng ngọc động hoặc làm ảnh hưởng đến sự phát triển của chúng.

• Tôi có thể mang vài viên ngọc động về nhà làm kỷ niệm không?

  Sơn Đoòng nằm trong di sản thế giới và vườn quốc gia nghiêm cấm du khách hay nhân viên lấy bất cứ thứ gì ra khỏi hang động. Việc lấy bất cứ viên ngọc hang động Sơn Đoòng ra khỏi hang nếu bị phát hiện sẽ bị phạt rất nặng. Ngoài ra các viên ngọc hang động chỉ là những viên đá canxi không có giá trị do đó du khách được khuyến cáo là không mang về nhà.